5 điểm nóng trước “Ngày Fed” vào tuần này

Cục Dự trữ Liên bang dự kiến sẽ cắt giảm lãi suất 0,25 điểm phần trăm trong tuần này, dù một số quan chức Fed có thể đề xuất giảm nửa điểm.

Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC) của Cục Dự trữ Liên bang (Fed) sẽ họp vào ngày 16–17 tháng 9 trong những hoàn cảnh bất thường, vượt xa kỳ vọng đơn thuần về việc cắt giảm lãi suất. Những tín hiệu kinh tế trái chiều, diễn biến chính trị phức tạp và các câu hỏi về tính độc lập của ngân hàng trung ương trước sự can thiệp từ Nhà Trắng tạo nên bối cảnh cho một trong những cuộc họp có thể coi là quan trọng nhất của FOMC trong năm nay, hoặc bất kỳ năm nào khác.

Ngoài việc bỏ phiếu về thay đổi đối với lãi suất quỹ liên bang, hiện ở phạm vi mục tiêu 4,25%–4,50%, các thành viên FOMC sẽ đưa ra dự báo ngắn hạn và dài hạn về tăng trưởng tổng sản phẩm quốc nội (GDP), tỷ lệ thất nghiệp, lạm phát và lãi suất quỹ liên bang. Bản Tóm tắt Dự báo Kinh tế (SEP) hàng quý sẽ được công bố khi cuộc họp kết thúc lúc 2 giờ chiều (ET) ngày thứ Tư, và Chủ tịch Fed Jerome Powell sẽ họp báo lúc 2 giờ 30 chiều.

Sau đây là năm điều cần biết trước “Ngày Fed”.

Thống đốc Fed Lisa Cook dự định tham dự cuộc họp của FOMC bất chấp cuộc chiến pháp lý liên quan đến bà. Bà Cook, được cựu Tổng thống Joe Biden đề cử vào Hội đồng Thống đốc Fed năm 2022, có thể sẽ tham dự cuộc họp tháng 9 ngay cả khi bà đang đối mặt với nỗ lực của Tổng thống Donald Trump nhằm loại bà khỏi Hội đồng vì cáo buộc gian lận thế chấp. Một thẩm phán liên bang đã tạm thời ngăn chặn việc sa thải, và các luật sư của bà cho biết bà sẽ tiếp tục thực hiện nhiệm vụ.

Trump đã cố gắng sa thải Cook vào đầu mùa hè dựa trên cáo buộc từ Giám đốc Cơ quan Tài chính Nhà ở Liên bang Bill Pulte rằng bà gian lận thế chấp bằng cách khai báo hai bất động sản là nơi ở chính trên đơn vay. Các cáo buộc tập trung vào tài liệu thế chấp liên quan đến bất động sản ở Michigan và Georgia mà bà mua năm 2021, trước khi gia nhập Fed. Cook chưa bị buộc tội hình sự nào.

Mục tiêu lớn hơn của Trump dường như là tái cấu trúc Hội đồng Thống đốc Fed. Ông, người nhiều lần công khai chỉ trích Powell vì không hạ lãi suất, tháng trước tuyên bố rằng ông sẽ sớm có đa số thành viên do mình đề cử trong Hội đồng, những người sẽ thúc đẩy cắt giảm lãi suất. “Chúng ta sẽ sớm có đa số,” Trump nói trong một cuộc họp nội các được truyền hình trực tiếp. “Vậy nên điều đó thật tuyệt.”

Cuộc chiến với Cook đặt Fed vào thế khó. Bà có thể ngồi cùng đồng nghiệp tại bàn thảo luận chính sách trong khi vẫn tích cực phản đối việc sa thải tại tòa. Đội ngũ của Trump đang kháng cáo quyết định của thẩm phán, nhưng hiện tại Cook vẫn là thành viên bỏ phiếu của FOMC. Hôm thứ Năm, Trump đã yêu cầu tòa phúc thẩm liên bang ngay lập tức tạm dừng quyết định ngăn việc sa thải Cook.

Tình huống chưa từng có này đặt ra câu hỏi liệu sự bất ổn pháp lý có ảnh hưởng thế nào đến mức độ tham gia của Cook trong thảo luận chính sách và các quyết định bỏ phiếu.

Chủ tịch Hội đồng Cố vấn Kinh tế Stephen Miran dự kiến sẽ gia nhập Hội đồng Thống đốc Fed. Ủy ban Ngân hàng Thượng viện đã thông qua ứng viên Fed của Trump, Miran, để đưa ra bỏ phiếu toàn thể. Ông dự kiến sẽ được phê chuẩn trước cuộc họp tháng 9, nhiều khả năng vào tối thứ Hai. Miran được đề cử để thay thế vị trí trống do cựu Thống đốc Fed Adriana Kugler để lại sau khi bà từ chức vào đầu tháng 8.

Miran từng giữ chức Chủ tịch Hội đồng Cố vấn Kinh tế trong nhiệm kỳ thứ hai của chính quyền Trump và là một đồng minh thân cận của tổng thống. Ông ủng hộ chính sách tiền tệ nới lỏng và nói với các nhà lập pháp rằng áp lực lạm phát liên quan đến thuế quan là hạn chế. Tuy nhiên, việc đề cử ông làm dấy lên lo ngại mới về tính độc lập của Fed.

Trước đây, Miran đề xuất quốc hữu hóa các Ngân hàng Dự trữ Liên bang khu vực và biến tất cả thành viên hội đồng quản trị thành nhân sự “theo ý muốn”, những người tổng thống có thể sa thải bất cứ lúc nào. Luis Alvarado, chiến lược gia trái phiếu toàn cầu tại Viện Đầu tư Wells Fargo, gọi việc đề cử Miran là “một động thái chiến lược của chính quyền Trump nhằm thúc đẩy chương trình nghị sự kinh tế, đồng thời duy trì sự linh hoạt cho các bổ nhiệm tương lai”. Nếu được phê chuẩn, Miran sẽ hoàn thành nhiệm kỳ kết thúc vào cuối tháng 1.

Việc cắt giảm lãi suất 0,25 điểm phần trăm là kịch bản khả dĩ, nhưng phe ôn hòa sẽ thúc đẩy bước cắt lớn hơn. Fed có thể sẽ cắt 0,25 điểm phần trăm vào tuần tới, lần cắt đầu tiên kể từ tháng 12 năm ngoái. Tuy nhiên, tại cuộc họp tháng 7 đã có hai Thống đốc phản đối quyết định khi ấy, cho rằng nên cắt 0,25 điểm ngay lúc đó; điều này khiến những người ủng hộ nới lỏng có cơ sở kêu gọi bước đi mạnh hơn ở hiện tại. Dữ liệu kinh tế gần đây, đặc biệt là báo cáo việc làm tháng 8 yếu, đã củng cố lập luận cho việc nới lỏng quyết liệt hơn.

Neil Dutta, Giám đốc nghiên cứu kinh tế tại Renaissance Macro, cho rằng Fed nên cắt nửa điểm phần trăm, nhưng không kỳ vọng điều đó sẽ xảy ra. “Những người theo quan điểm ôn hòa tại FOMC có lập luận rất mạnh và chúng ta nên dự đoán những ý kiến trái chiều hướng tới một động thái lớn hơn ngay từ đầu,” ông viết trong một ghi chú tuần trước.

Ông cho biết thị trường lao động đang hạ nhiệt nhanh hơn so với đầu năm, với tỷ lệ vị trí trống tăng nhanh hơn tỷ lệ thất nghiệp. Trong khi đó, tác động từ thuế quan thấp hơn dự kiến và kỳ vọng lạm phát vẫn tương đối ổn định bất chấp bất định về chính sách thương mại.

“Fed là một thể chế đồng thuận,” Dutta nói. Điều đó có nghĩa, dù cắt nửa điểm phần trăm có thể là “một bước đi quá xa đối với những người theo đường lối diều hâu”, phe ôn hòa vẫn có thể đàm phán để đạt các nhượng bộ khác.

Họ có thể thúc đẩy việc sử dụng ngôn ngữ mạnh hơn để thừa nhận sự yếu kém của thị trường lao động, qua đó giảm bớt mô tả “vững chắc” về điều kiện việc làm. Phe ôn hòa cũng có thể yêu cầu Fed chính thức ghi nhận việc chú ý hơn đến các rủi ro suy giảm đối với việc làm.

Các nhà phân tích tại Morgan Stanley dự đoán nếu được xác nhận kịp thời, Miran sẽ phản đối một đợt cắt giảm mạnh hơn. Theo họ, điều đó sẽ dẫn tới quỹ đạo nới lỏng rõ ràng hơn nhưng theo nhịp độ thận trọng.

Dự báo kinh tế sẽ báo hiệu các động thái chính sách tiếp theo. Fed sẽ công bố dự báo kinh tế cập nhật vào tuần tới, bao gồm “biểu đồ điểm” (dot plot) được theo dõi chặt chẽ, thể hiện kỳ vọng của từng thành viên về lãi suất vào cuối năm nay, năm sau và các năm tiếp theo. Bức tranh tổng quan hàng quý này cung cấp cho thị trường thông tin quan trọng về mức độ nới lỏng trong tương lai.

Dựa trên dự báo tháng 6, các quan chức dự kiến có hai lần cắt giảm lãi suất, mỗi lần 0,25 điểm phần trăm trong năm nay. Tuy nhiên, quan điểm này có thể thay đổi sau điều chỉnh dữ liệu việc làm. Các nhà phân tích của Morgan Stanley dự đoán biểu đồ điểm sẽ giữ nguyên cho năm nay nhưng cho thấy nới lỏng thêm nửa điểm phần trăm vào năm 2026.

Các dự báo có thể phản ánh ít hơn 19 thành viên FOMC như thông lệ nếu Miran không kịp nộp dự báo. Dù tiền lệ hiếm, lịch sử có gợi ý: khi Lael Brainard được bổ nhiệm làm Thống đốc Fed chỉ vài ngày trước cuộc họp FOMC tháng 6/2014, bà đã không nộp dự báo cho cuộc họp tháng 9 năm đó. Nếu Miran nộp được dự báo, chúng có thể phản ánh quan điểm phù hợp với chủ trương cắt giảm mạnh tay của chính quyền Trump.

Dự báo tháng 6 cho thấy ủy ban chia rẽ: bảy quan chức dự kiến không cắt giảm lãi suất trong năm nay, trong khi tám quan chức dự kiến nới lỏng thêm nửa điểm phần trăm. Dữ liệu việc làm gần đây có thể khiến nhiều người nghiêng về phía ôn hòa hơn, nhưng lo ngại về thuế quan có thể khiến một số khác thận trọng với việc cắt giảm quá mức.

Những tín hiệu kinh tế trái chiều sẽ làm phức tạp thêm quyết định lãi suất trong tháng này. Fed đang cân nhắc dữ liệu mâu thuẫn, khiến lựa chọn chính sách khó khăn hơn. Dù tăng trưởng việc làm suy yếu, các chỉ báo kinh tế khác vẫn khả quan. Chi tiêu tiêu dùng có vẻ vững, với đặt bàn nhà hàng, du lịch hàng không và bán lẻ duy trì tốt.

Bức tranh việc làm đã xấu đi đáng kể trong vài tháng qua. Cục Thống kê Lao động cho biết mức tăng việc làm ròng báo cáo trước đó đã bị điều chỉnh giảm 911.000 trong 12 tháng tính đến tháng 3. Điều này có nghĩa nền kinh tế Mỹ chỉ tạo ra 847.000 việc làm trong giai đoạn này, thay vì 1,8 triệu như báo cáo ban đầu. Hôm thứ Năm, số đơn xin trợ cấp thất nghiệp hàng tuần tăng 27.000 lên 263.000, mức cao nhất kể từ tháng 10/2021.

Lạm phát cũng nhích lên trong tháng 8, dù không đủ để ngăn kỳ vọng Fed hạ lãi suất trong tháng này. Tăng trưởng theo năm của chỉ số giá tiêu dùng hiện cao hơn gần 1 điểm phần trăm so với mục tiêu 2% của Fed, ngay cả khi tăng trưởng bảng lương đang chững lại.

Sự kết hợp này—tương tự tình trạng “đình lạm nhẹ”—là thách thức với các quan chức Fed, những người phải cân bằng giữa hai nhiệm vụ tối đa hóa việc làm và ổn định giá cả. Nếu Fed cắt giảm quá nhanh, áp lực lạm phát có thể gia tăng trở lại.

Các quan chức Fed sẽ phải cân nhắc giữa lo ngại về thị trường lao động đang nguội đi nhanh với rủi ro việc cắt giảm quá nhanh có thể làm bùng phát áp lực lạm phát vốn dai dẳng hơn dự kiến.

Cổ phiếu đang giao dịch ở hoặc gần mức cao nhất lịch sử tùy chỉ số, trong khi lợi suất trái phiếu chỉ nhích nhẹ vào thứ Sáu. Điều đó cho thấy nhà đầu tư kỳ vọng Fed sẽ hành động đúng đắn, dù lựa chọn là gì.

Theo: Barrons