Lạm phát có thể khiến bạn giàu có?

Mọi người cứ coi lạm phát như ác quỷ đội lốt kinh tế. Cũng đúng thôi – nó âm thầm gặm nhấm tiền lương, tiết kiệm, và cả cái ví da mỏng manh của bạn. Nhưng mà này… lạm phát không chỉ có mỗi mặt “ăn hiếp dân thường” đâu. Nó còn có mặt kia – mặt mà người giàu nhìn vào và cười khẩy: “Ơn trời, nhờ lạm phát mà tôi giàu thêm!”.

Khác biệt là gì? Người thường thì để lạm phát cưỡi đầu cưỡi cổ, còn người giàu thì cưỡi ngược lên lạm phát mà phi nước đại. Bạn muốn chơi ở phe nào, tùy bạn.

Khoảnh khắc mọi thứ thay đổi (1971 – cú plot twist vĩ mô)

Tháng 8/1971, Nixon thản nhiên tháo dây an toàn của cả hệ thống tài chính: tuyên bố đô la Mỹ sẽ không còn gắn với vàng nữa. Trước đó, 1 đô la = một ít vàng. Sau đó? 1 đô la = “tôi hứa là có giá trị, tin thì tin, không tin thì… cũng phải tin”.

Kể từ đây, Fed được quyền in tiền như in tờ rơi phát chợ. Hệ quả: tiền chảy vào hệ thống, việc làm được tạo ra, mọi người tiêu xài phấn khích. Nghe sướng tai đúng không? Ừ, cho tới khi giá cả leo thang nhanh hơn thang máy cao tốc.

Nhìn nhanh vào con số để khỏi mơ mộng

1971 → 2021: thu nhập hộ gia đình Mỹ tăng 700%. Đọc tới đây thấy giàu chưa?

Đợi chút, so sánh nhé:

• Xe mới: +800%
• Nhà: +1.200%
• Học phí đại học công lập: gần +2.000%

Vâng, thu nhập của bạn thì tăng, nhưng chi phí tăng còn nhanh hơn. Đắng lòng chưa? Và đây mới là cú twist lớn: trong khi mọi người còng lưng thì S&P 500 (thị trường chứng khoán Mỹ) lại tăng hơn 4.000%. Không phải lỗi đánh máy. Bốn. Ngàn. Phần trăm.

Ai ăn trọn cái bánh này? Người sở hữu tài sản. Không phải người tích góp lương trong tài khoản tiết kiệm.

Lạm phát = Thuế ẩn

Lạm phát là kiểu thuế không ai biểu quyết nhưng ai cũng phải đóng. Đồng đô la của bạn âm thầm teo nhỏ như áo co giặt nóng. Nếu không đầu tư, bạn đang tụt hậu. Người giàu thì sao? Họ đẩy tiền vào tài sản: cổ phiếu, bất động sản, doanh nghiệp. Thế là tiền của họ lại tăng nhanh hơn giá cả.

5 năm vừa rồi – thật bi kịch

2020 → 2025: thu nhập hộ gia đình Mỹ tăng 21%. Nhưng lạm phát? 24%. Nghĩa là bạn có thêm đô la nhưng mua được ít hàng hơn.

Trong khi đó, S&P 500 tăng 90%. Người đầu tư thì đang ăn buffet, còn bạn vẫn đang ăn mì tôm cuối tháng.

Bạn có 3 lựa chọn

1. Giả vờ lạm phát không tồn tại (spoiler: vẫn tồn tại).
2. Ngồi chửi nó (và tiếp tục nghèo).
3. Học cách cưỡi lên nó.

Đương nhiên số 3 mới vui.

Bước 1: Thoát “vùng nguy hiểm tài chính”

Nếu bạn đang nợ thẻ tín dụng, chưa có quỹ khẩn cấp, chưa có kế hoạch, thì đầu tư chẳng khác nào leo Everest bằng dép tổ ong. Làm ngay:

• Xóa sạch nợ xấu.
• Gom ít nhất vài nghìn đô làm quỹ dự phòng.

Công thức giàu (nghe hơi “nhàm”, nhưng chuẩn)

Người giàu không kiếm tiền để xài. Họ kiếm tiền để đẻ ra tiền. Vòng xoáy này cứ quay cho tới khi họ sống bằng lợi nhuận, không cần tiền lương.

Một công thức dễ áp dụng:

• 75% để chi tiêu.
• 15% để đầu tư.
• 10% để tiết kiệm.

Nếu đầu tư được nhiều hơn thì càng tốt.

Tài sản vs. Nợ phải trả

Đây là nơi nhiều người tự bắn vào chân.

• Tài sản: tăng giá trị hoặc tạo thu nhập (cổ phiếu, đất, doanh nghiệp).
• Nợ: hút máu bạn dần đều (xe mới, quần áo, kỳ nghỉ “sang chảnh”).

Trông giàu ≠ Thực sự giàu.

Đầu tư ở đâu?

Không cần phải “bắt” đáy Tesla hay Amazon, hãy chọn:

• VTI: toàn bộ thị trường chứng khoán Mỹ.
• SPY: top 500 công ty lớn nhất.
• DIA: Dow Jones.
• QQQ: 100 công ty công nghệ hàng đầu.

Đặt chế độ tự động, quên nó đi. Đó gọi là đầu tư thụ động – và bạn ngủ ngon hơn nhiều.

Luôn mua đều tay (ABB – Always Be Buying)

Thị trường lên xuống như tâm trạng crush. Người chiến thắng là người cứ đều đặn bơm tiền vào, cả khi giảm lẫn khi tăng.

Suy thoái = mua được nhiều cổ phiếu giá rẻ hơn. Ai mà không thích sale?

Thụ động vs. Chủ động

Nếu bạn thích nghiên cứu và “soi” xu hướng (ví dụ: AI hút trung tâm dữ liệu), thì đầu tư chủ động có thể hấp dẫn. Nhưng nhớ: đúng xu hướng chưa đủ, còn phải đúng công ty. Sai một ly, đi luôn vốn.

Vì sao lạm phát có thể giúp bạn?

Nếu bạn sở hữu tài sản, lạm phát lại thành đồng minh. Giá cả tăng kéo giá trị tài sản tăng theo. Câu chuyện đơn giản: đừng chỉ là người chi tiêu, hãy trở thành người sở hữu.

Kết lại

Lạm phát không biến mất. Chính phủ vẫn chi tiêu như nước. Fed vẫn in tiền như in tờ rơi. Giá cả vẫn leo thang như giá nhà Hà Nội.

Vậy bạn có thể làm gì?

• Ổn định tài chính.
• Đầu tư càng nhiều càng tốt vào tài sản sinh lời.
• Kiên nhẫn đủ lâu để chuyển từ “cầm cự” sang “thịnh vượng”.

Nghe thì nhàm, nhưng thật sự đó là con đường duy nhất. Lạm phát có thể khiến bạn nghèo đi từng ngày… hoặc nếu bạn chơi đúng luật, nó sẽ là đòn bẩy giúp bạn giàu lên.

👉 Giờ thì câu hỏi: bạn chọn làm “người bị lạm phát dắt mũi” hay “người cưỡi lạm phát phi ngựa về đích”? 🐎💸