Mỹ đưa dữ liệu GDP lên blockchain, mở đường cho kinh tế số

Bộ trưởng Thương mại Hoa Kỳ Howard Lutnick cho biết Bộ Thương mại sẽ bắt đầu công bố số liệu thống kê kinh tế, bao gồm dữ liệu tổng sản phẩm quốc nội (GDP), trên blockchain.

Phát biểu trong cuộc họp nội các Nhà Trắng hôm thứ Ba với sự có mặt của Tổng thống Donald Trump và các quan chức chính phủ, Lutnick gọi đây là bước đi chiến lược nhằm mở rộng ứng dụng blockchain trong quản lý công:

“Bộ Thương mại sẽ bắt đầu công bố số liệu thống kê về blockchain, vì ngài là chủ tịch của ngành tiền điện tử, và chúng tôi sẽ đưa GDP của mình lên blockchain để mọi người có thể sử dụng cho mục đích dữ liệu và phân phối.”

Theo ông, sáng kiến này sẽ bắt đầu với số liệu GDP và có thể mở rộng sang các cơ quan liên bang khác sau khi hoàn tất chi tiết triển khai.

Blockchain trong quản trị toàn cầu

Việc chính phủ Mỹ áp dụng blockchain không phải là động thái đơn lẻ. Trước đó, Estonia đã tích hợp công nghệ KSI Blockchain của Guardtime vào hệ thống y tế điện tử từ năm 2016, bảo mật hơn một triệu hồ sơ bệnh nhân. Sau đó, hệ thống này trở thành nền tảng cho mạng ID kỹ thuật số quốc gia.

Tại châu Âu, Ủy ban châu Âu và Đối tác Blockchain EU ra mắt Cơ sở hạ tầng Dịch vụ Blockchain châu Âu (EBSI) vào năm 2018, sử dụng Hyperledger Besu. Các nước thành viên như Pháp, Slovenia và Đan Mạch đều vận hành nút xác thực, cung cấp dịch vụ công xuyên biên giới.

Singapore và Úc cũng thử nghiệm blockchain cho chứng từ thương mại vào năm 2021, trong khi năm 2024, Sở Giao thông Vận tải California đã số hóa 42 triệu giấy tờ xe trên blockchain Avalanche để chống gian lận thế chấp và tối ưu hóa thủ tục.

Ý tưởng chính phủ vận hành một số bộ phận trên blockchain từng được Elon Musk đề xuất, gợi liên tưởng tới mô hình của EBSI châu Âu.

Minh bạch chưa đồng nghĩa với chính xác

Kế hoạch công bố dữ liệu trên blockchain được đưa ra khi Tổng thống Trump nhiều lần đặt nghi vấn về tính minh bạch của số liệu kinh tế Mỹ.

Tháng 4, ông cho rằng mức giảm GDP 0,3% trong quý I là “do thuế quan” chứ không phản ánh thực tế. Đến tháng 5, ông bác bỏ dự báo tăng trưởng 1,8% của Văn phòng Ngân sách Quốc hội là “thiên vị” và khẳng định kinh tế Mỹ có thể tăng tới 9%.

Ngày 1/8, Trump còn sa thải Ủy viên Cục Thống kê Lao động Erika McEntarfer sau báo cáo việc làm tháng 7 cho thấy chỉ có 73.000 việc làm mới, kèm theo điều chỉnh giảm mạnh số liệu các tháng trước, gọi đây là dữ liệu “gian lận”.

Theo Cointelegraph, blockchain có thể giúp chính phủ bảo mật lưu trữ, ngăn giả mạo hồ sơ, bảo vệ danh tính kỹ thuật số và minh bạch hóa chia sẻ dữ liệu. Tuy nhiên, công nghệ này không đảm bảo được tính chính xác của số liệu ban đầu — tức là nếu dữ liệu đã sai, blockchain chỉ lưu giữ sai số đó một cách… vĩnh viễn.