Ngân hàng Nhật đẩy nhanh chuyển tiền xuyên biên giới

Ngân hàng SBI Shinsei sẽ phát hành DCJPY vào năm tài chính 2026 và trở thành ngân hàng Nhật Bản đầu tiên tham gia Partior — mạng lưới thanh toán dựa trên chuỗi khối do JPMorgan đồng sáng lập. Mục tiêu là cung cấp chuyển tiền quốc tế gần như tức thì với chi phí thấp hơn đáng kể so với hệ thống hiện hành, theo Nikkei.

DCJPY là gì và khác gì stablecoin?

DCJPY là tiền gửi mã hóa (tokenized deposit) neo cố định 1–1 với đồng yên: khách hàng chuyển đổi tiền gửi hiện có sang DCJPY và có thể đổi lại tiền mặt qua tài khoản liên kết. Khác với stablecoin (có thể dao động nhẹ tùy cấu trúc dự trữ), tiền gửi mã hóa là nghĩa vụ trực tiếp của ngân hàng phát hành và được giữ ở mệnh giá 1 yên.

Khung pháp lý tại Nhật Bản đã làm rõ: theo Luật Dịch vụ Thanh toán sửa đổi, chỉ ngân hàng được cấp phép mới được phát hành token tiền gửi trên các chuỗi khối cấp phép. Điều này tăng cường giám sát, đồng thời giúp kế toán và thanh toán doanh nghiệp đơn giản hơn.

Vì sao Partior đáng chú ý?

Ủy ban Ổn định Tài chính (FSB) cho biết chuyển 200 USD ra nước ngoài hiện có phí trung bình 6,4%; thanh toán xuyên biên giới phải qua nhiều ngân hàng đại lý và có thể mất vài ngày. Ngược lại, Partior đã từng hoàn tất một giao dịch USD–SGD liên ngân hàng chỉ trong khoảng 2 phút. Khi SBI Shinsei tham gia, doanh nghiệp Nhật có thể tiếp cận các giao dịch quốc tế nhanh hơn, rẻ hơn, 24/7.

Hệ sinh thái yên số mở rộng

Japan Post Bank (ngân hàng nắm giữ tiền gửi lớn nhất nước) cũng công bố kế hoạch sử dụng DCJPY từ năm 2026 cho thanh toán chứng khoán. Với 120 triệu tài khoản và hơn 1,3 nghìn tỷ USD tiền gửi, bước đi này có thể mở rộng đáng kể hệ sinh thái yên số. Diễn đàn Tiền kỹ thuật số của Ngân hàng Nhật Bản nhận định token tiền gửi như DCJPY có thể bổ sung cho stablecoin và tiền kỹ thuật số ngân hàng trung ương (CBDC), chứ không loại trừ nhau.

Chiến lược số hóa rộng hơn của SBI

Bên cạnh sáng kiến của SBI Shinsei, SBI Holdings đang phát triển nền tảng mã hóa cổ phiếu cùng startup StarTail (Singapore), dự kiến ra mắt 2026–2027, và có thể mở rộng sang trái phiếu và ETF, nhằm cắt giảm phí và tăng khả năng tiếp cận chứng khoán Nhật. SBI cũng tham gia thị trường stablecoin: tháng 8, công ty con SBI VC Trade ký thỏa thuận với Ripple để phân phối RLUSD tại Nhật Bản từ 2026 (được bảo chứng bằng tiền gửi USD và trái phiếu chính phủ, có chứng thực hàng tháng bởi kiểm toán độc lập). Trước đó, SBI đã được chấp thuận phân phối USDC vào 2025.

Cạnh tranh toàn cầu và lợi thế của Nhật Bản

Thanh toán xuyên biên giới lâu nay phụ thuộc SWIFT — tốn kém và chậm. Dưới sức ép cải tiến từ FSB, các mạng chuỗi khối như Partior hướng tới giao dịch thời gian thực, chi phí thấp. Nhiều ngân hàng quốc tế đã tham gia hoặc chuẩn bị tham gia, gồm DBS, Standard Chartered, cùng các nhà cho vay ở châu Âu, Hàn Quốc và Trung Đông. Ngân hàng Thanh toán Quốc tế (BIS) cho rằng tiền gửi mã hóa, stablecoin và CBDC sẽ cùng tồn tại.

Trong bối cảnh đó, Nhật Bản có một lợi thế đặc thù: khung quy định rõ ràng. Việc tích hợp yên số vào mạng lưới thanh toán toàn cầu giúp nước này cung cấp các phương thức tuân thủ, ổn định, chi phí thấp, qua đó tăng sức cạnh tranh quốc tế của các ngân hàng đồng thời bảo vệ chủ quyền tài chính.