Nguyên nhân khiến stETH mất chốt

stETH hay còn gọi Lido Staked Ethereum là một dịch vụ cho phép bạn đặt cọc ETH tham gia staking ETH 2.0 để lấy lãi. Thay vì bạn gửi trực tiếp ETH vào ví ETH 2.0 và bị khóa tới khi Ethereum 2.0 khởi chạy thì Lido sẽ tạo ra token stETH với chốt tỉ lệ 1:1 với ETH gốc, các token stETH này được giao dịch như ETH thông thường. Tuy nhiên gần đây stETH đã bị mất chốt với ETH, hiểu đơn giản là 1 stETH tại thời điểm hiện tại không thể đổi được 1 ETH, tỉ lệ lạm phát hiện đang ở mức 5.5%. Trong bài viết này chúng ta cùng tìm hiểu nguyên nhân khiến stETH mất chốt và sự ảnh hưởng của sự kiện này tới thị trường tiền điện tử.

stETH là gì?

stETH hay Lido Staked ETH là một token đại diện cho Ethereum. stETH sẽ đóng vai trò thay thế cho những ETH bị khóa khi tham gia staking trên Ethereum 2.0. Để tham gia Ethereum 2.0 bạn sẽ bị khóa 32 ETH tới khi mạng chính hoàn tất cập nhật, tuy nhiên trong suốt thời gian chờ đợi đó các token sẽ bị khóa và không thể thực hiện trao đổi, giao dịch được. Lido Finance đã nhanh trí tung ra dịch vụ mang tên Liquid Staking mang tới cho người dùng dịch vụ vừa có thể tham gia staking sớm vào Ethereum 2.0 để lấy lãi, vừa có thể thực hiện trao đổi mua bán ETH tham gia staking đấy như bình thường, token stETH ra đời để giải quyết vấn đề.

Nguyên nhân dẫn tới khủng hoảng

Token stETH tiện lợi và thừa hưởng các chức năng như ETH đã được gửi tham gia staking vào Ethereum 2.0. stETH vẫn có thể đem đi cho vay lấy lãi, staking, giao dịch như bình thường và stETH đã lọt vào tầm ngắm của Celsius, một công ty công nghệ tại Mỹ hoạt kinh doanh trong lĩnh vực tiền điện tử.

Celsius kiếm lợi nhuận bằng cách mang tiền của khách hàng đã gửi vào nền tảng để lấy lãi, công ty sẽ mang số tiền đó cụ thể là Ethereum của người dùng và mang đi gửi vào các giao thức DeFi, trong trường hợp này là Lido Finance để kiếm lời. Đổi lại Celsius sẽ nhận được stETH. Celsius huy động Ethereum bằng cách tăng mức lợi nhuận hằng năm lên rất cao, gần đây nhất là mức tăng từ 6 – 8% tùy số lượng ETH tham gia gửi lấy lãi. Với người Mỹ mức lãi suất ngân hàng thường giao động từ 0.02%, một nền kinh tế phát triển như Mỹ thường không khuyến khích tiền ở trạng thái nhàn rỗi, các ngân hàng luôn muốn số tiền đó di chuyển liên tục trong nền kinh tế. Với mức lãi suất cam kết rất cao của Celsius đã khiến các khách hàng đổ vốn vào nền tảng này rất nhiều.

Mọi chuyện đều êm đẹp tới khi stETH bị mất chốt tỉ lệ trong bối cảnh thị trường tiền điện tử chứng kiến mức giảm hai con số, Bitcoin giảm hơn 35%/tuần, Ethereum giảm 40%/tuần…. dẫn tới làn sóng rút tiền ồ ạt trên các nền tảng lấy lãi, điển hình như Celsius. Việc có quá nhiều người thực hiện lệnh rút đã khiến những nền tảng không đủ tiền để trả cho khách hàng, việc cần làm là phải chuyển đổi stETH sang ETH để hỗ trợ. Tuy nhiên việc bán khống một lượng lớn trong thời gian ngắn đã gây ra khủng hoảng tâm lý và việc mất chốt là điều đã diễn ra.

Sự cố mất chốt đã bắt đầu từ sau vụ sụp đổ của Terra vào tuần thứ 2 của tháng 5, tính tới thời điểm viết bài quá trình mất chốt đã được hơn một tháng. Hiện tại giá stETH đang bằng 0.94 ETH tương ứng lạm phát 5.5%. Hiện tại có một ví của Celsius có trị giá 475 triệu stETH đang được sử dụng làm tài sản thế chấp cho rất nhiều các khoản vay stablecoin. Sự khủng hoảng đạt đỉnh điểm khi Celsius đã gửi hàng nghìn stETH tới sàn giao dịch FTX, có lẽ là để thực hiện lệnh bán. Tuy nhiên tới hiện tại vẫn chưa thể xác minh giao dịch bán hay gì.

Sự tương đồng với Terra

Vào tháng trước sự sụp đổ của Terra đã thổi bay 60 tỷ đô vốn hóa đã khiến hàng nghìn nhà đầu tư cá nhân và tổ chức bị thua lỗ nặng nề. Nguyên nhân do người dùng đột ngột đổ xô rút tiền trên giao thức cho vay Anchor dẫn tới mất thanh khoản, hiểu đơn giản là các tài sản thế chấp trên giao thức không bù nổi số tiền khách hàng muốn rút, giao thức đã phải thực hiện biện pháp tăng lãi tiền gửi lên tới 20% nhằm giữ chân khách hàng nhưng bất thành. stETH cũng có sự tương đồng với Terra, hiện lại 1 ETH có thể đổi được tới 1.0342 stETH trên giao thức Curve, mức giao dịch tương ứng tỉ lệ chiết khấu 3%. Khi sự chênh lệch giá diễn ra sẽ khiến các nhà đầu tư bán nhiều stETH hơn số tiền đã ký gửi để lấy ETH dẫn tới sự sụt giảm số lượng bất thường mà Lido đang nắm giữ.

Vào tuần trước Celsius đã rất nỗ lực trong việc xử lý khủng hoảng, công ty đã đăng trên blog sẽ có đủ lượng dự trữ ETH để đáp ứng các nghĩa vụ trong khung quản lý rủi ro thanh khoản.