Nợ Mỹ ăn mòn ngân sách: Vàng & Bitcoin lên tiếng

Hoa Kỳ đang đối mặt với một thực tế tài khóa lịch sử. Với tổng nợ công vượt 37,43 nghìn tỷ đô la tính đến tháng 9 năm 2025, quốc gia này đang phải chấp nhận rằng gần một phần tư mỗi đô la thuế thu được đang bị “ăn mòn” bởi chi phí lãi vay.

Cuộc hành trình không ngừng nghỉ của nợ công Hoa Kỳ

Theo các báo cáo cập nhật hàng tháng của Bộ Tài chính và Ủy ban Kinh tế Liên hợp Hoa Kỳ, nợ quốc gia đã tăng vọt lên 37,43 nghìn tỷ đô la, tương đương mức tăng 2,09 nghìn tỷ đô la chỉ trong một năm. CNBC cho biết riêng khoản thanh toán lãi trong năm tài khóa 2025 đã vượt 478 tỷ đô la tính đến thời điểm hiện tại, tăng 17% so với năm ngoái. Khoản chi này được ước tính chiếm khoảng 23 xu trên mỗi đô la doanh thu mà IRS thu về — một tỷ lệ đáng báo động trong bối cảnh lãi suất toàn cầu bình thường hóa sau nhiều năm nới lỏng định lượng.

Thuế quan: số lượng lớn, tác động nhỏ

Những năm gần đây, chính phủ Hoa Kỳ thu được doanh thu thuế quan kỷ lục, đặc biệt sau các đợt áp thuế nhập khẩu mới dưới thời chính quyền Trump. Về lý thuyết, những khoản thu này có thể giúp giảm thâm hụt quốc gia khoảng 4 nghìn tỷ đô la trong một thập kỷ. Tuy vậy, đà tăng của chi phí lãi vay đang vượt nhanh hơn phần tăng thu từ thuế quan. IMF cảnh báo “quy mô tăng trưởng doanh thu thuế quan là rất không chắc chắn”, trong khi Eliant Capital nêu rõ: “Mặc dù có doanh thu từ thuế quan, thâm hụt trong tháng 7 là 291 tỷ đô la khi Hoa Kỳ chi 630 tỷ đô la và thu 338 tỷ đô la, nghĩa là cứ 1 đô la chi tiêu thì vay 46 xu.”

Không gì có thể ngăn cản chuyến tàu này

Nhà phân tích kinh tế vĩ mô Lyn Alden đã phổ biến luận điểm “không gì có thể ngăn cản chuyến tàu này” — mượn từ văn hóa đại chúng nhưng nay gắn với tình trạng nợ nần của Hoa Kỳ. Bà lập luận rằng thâm hụt dai dẳng và chi tiêu không ngừng đã tạo nên một thời kỳ “thống trị tài khóa”, nơi cải cách mạnh tay gần như bất khả thi về mặt chính trị. Theo Alden, nợ tích lũy không ngừng đã ăn sâu vào hệ thống và chỉ một sự thay đổi mô hình (chẳng hạn chuyển sang “tiền cứng”) mới có thể phá vỡ vòng lặp này.

Alden nói với Slate Sundays: “Về mặt cấu trúc, [nợ của Hoa Kỳ] đang tăng vượt mục tiêu mà gần như không có cách nào để ngăn chặn.” Theo Quỹ Peterson, chi trả lãi hiện là khoản chi lớn thứ ba của chính phủ liên bang, chỉ sau An sinh Xã hội và Medicare. Tính theo tỷ lệ doanh thu, lãi suất liên bang được dự báo tăng lên khoảng 18,4% vào cuối năm — mức chưa thấy kể từ đầu những năm 1990.

Khi các khoản thanh toán lãi chiếm tỷ trọng ngày càng lớn trong doanh thu liên bang và các biện pháp truyền thống như tăng thuế quan hay cắt giảm chi tiêu tỏ ra không đủ lực, cuộc tranh luận về “tiền cứng” — các tài sản khan hiếm và khó bị pha loãng — trở nên sôi nổi hơn.

Các nhà đầu tư tìm kiếm các lựa chọn thay thế như Bitcoin và vàng

Cả vàng và Bitcoin đều chứng kiến nhu cầu mạnh trong vai trò kho lưu trữ giá trị thay thế giữa bối cảnh lo ngại tài khóa và áp lực lạm phát. Tính đến giữa tháng 9 năm 2025, giá vàng đã lập đỉnh mọi thời đại, giao dịch trên 3.600 đô la mỗi ounce, tăng hơn 41% so với cùng kỳ năm trước. Một số nhà phân tích dự báo vàng có thể tiến tới 3.800 đô la vào cuối năm khi lo ngại về thanh khoản toàn cầu thúc đẩy dòng tiền tìm nơi trú ẩn an toàn. Bitcoin — thường được gọi là “vàng kỹ thuật số” — đang giao dịch quanh 115.000–118.000 đô la, sau khi phục hồi từ mức thấp gần 108.000 đô la vào đầu tháng 9. Dù biến động luôn hiện hữu, nhiều nhà phân tích, bao gồm cả Lyn Alden, kỳ vọng giá có thể đạt ít nhất 150.000 đô la vào cuối chu kỳ này.

Khi áp lực tài chính gia tăng, những lựa chọn thay thế này ngày càng được xem là lớp phòng vệ quan trọng trong danh mục đầu tư đa dạng — nhất là vào thời điểm nợ của Hoa Kỳ tiếp tục leo thang và chi phí lãi vay ngày một đắt đỏ.