Stablecoin thuật toán là gì?

Stablecoin là một loại tiền điện tử được neo với tỉ lệ 1:1 chốt ngang bằng một đồng tiền tệ pháp định thường là Đô la Mỹ, các stablecoin được bảo chứng bằng tiền mặt, trái phiếu, thương phiếu để luôn giữ đúng mức tỉ lệ.

Thị trường DeFi luôn là một ngành khá phức tạp khi chúng pha trộn nhiều đặc điểm khác nhau như tài chính, toán học, kinh tế và công nghệ. Mang nhiều đặc điểm của sự gắn kết nên đây là một ngành tương đối mới mẻ tuy nhiên do phát triển nhanh và nóng nên đã gặp rất nhiều thách thức và những câu hỏi chưa có lời đáp.

Stablecoin theo thuật toán là gì? 

Stablecoin là một loại tiền điện tử được thiết kế để giữa giá với một loại tiền tệ pháp định thường là đô la Mỹ. Stablecoin được neo giá cố định nên các nhà đầu tư có thể sử dụng để chống lại trước những biến động khó lường của thị trường tiền điện tử.

Hầu hết các stablecoin sử dụng cơ chế ký quỹ, chúng được hỗ trợ giá bằng các loại tài sản có giá trị như tiền mặt, trái phiếu, thương phiếu,… những tài sản này không chịu những biến động của thị trường và rất ổn định. Hầu hết các stablecoin ngày nay như USDT hay USDC đều được thế chấp bằng những tài sản có giá trị. Tuy nhiên, stablecoin cũng có thể được thế chấp trên blockchain bằng cách sử dụng các cơ chế phi tập trung, như trường hợp của DAI.

Stablecoin thuật toán thì không có bất kỳ tài sản đảm bảo an toàn nào để neo giá. Các stablecoin thuật toán sẽ sử dụng các thuật toán được lập trình sẵn để cố gắng giúp đồng tiền này ổn định, thuật toán được thiết kế theo các quy tắc nhất định để khuyến khích người tham gia thị trường như mức lãi suất huy động theo năm cao. Về mặt lý thuyết các stablecoin luôn ổn định với giá chốt.

Cách stablecoin thuật toán hoạt động

Stablecoin thuật toán sẽ sử dụng một thuật toán để giúp duy trì sự ổn định của đồng tiền, các mã nguồn giao thức của các stablecoin thuật toán thường được công khai trên blockchain để mọi người theo dõi. Dưới đây là mô hình hai stablecoin phi tập trung phổ biến nhất được thiết kế để neo với đồng đô la Mỹ.

Rebase:

Các stablecoin sử dụng thuật toán Rebase sẽ kiểm soát nguồn cung để duy trì tỉ lệ chốt. Giao thức sẽ tạo ra thêm token hoặc đốt token khỏi nguồn cung lưu thông để luôn khiến tỉ lệ chênh lệnh giá luôn ở mức 1$. Nếu giá trị của stablecoin lớn hơn 1$ thì giao thức sẽ tạo ra thêm token để khiến chúng bị lạm phát một phần, ngược lại nếu giá của stablecoin nhỏ hơn 1$ thì giao thức sẽ phải đốt bớt token để khiến chúng trở nên khan hiếm hơn và khiến giá trở về mốc 1$.

Seigniorage:

Các stablecoin sử dụng thuật toán Seigniorage sẽ sử dụng một hế thống neo gồm nhiều token để hỗ trợ lẫn nhau, giá của một đồng được thiết kế để ổn định thì sẽ phải có một đồng được sinh ra để tạo sử ổn định cho đồng đó.

Mô hình stablecoin dựa trên thuật toán Seigniorage thường kết hợp giữa việc tạo và đốt token dựa trên giao thức và cơ chế biến động giá thị trường ngẫu nhiên như việc mua và bán token không ổn định để kiểm soát giá của đồng ổn định về đúng tỉ lệ neo.

Fractional Algorithmic:

Mô hình stablecoin thuật bán phân số thì lại lai tạp giữa một phần của thuật toán Seigniorage, một phần thế chấp, một phần stablecoin bằng một thuật toán phân đoạn nhằm mục đích duy trì tỉ giá bằng cách kết hợp những lợi ích tốt nhất của một stablecoin thuần túy. Frax Finance đã đi tiên phong trong mô hình này.

Một số các stablecoin thuật toán đã áp dụng:

• Ampleforth (AMPL) – Một trong những stablecoin thuật toán đầu tiên được gắn với tỷ giá đồng đô vào năm 2019.
• Basis Cash (BAC) – Sử dụng hệ thống lưu trữ 3 token, stablecoin Basis Cash (BAC) duy trì tỷ giá 1 USD thông qua việc sử dụng cổ phiếu và trái phiếu.
• USDD – Một stablecoin phi tập trung dựa trên hệ sinh thái Tron ra mắt vào tháng 5/2022 và sáng lập bởi Justin Sun.
• UXD – Một stablecoin thuật toán được hỗ trợ 100% bởi Delta Neutral trên mạng blockchain Solana.
• UST – stablecoin thuật toán này đã gây chú ý vào tháng 5/2022 khi đã đánh mất tỷ giá với đô la đồng thời mất cân bằng của UST cũng đã khiến mạng lưới Terra sụp đổ.

Tương lai của stablecoin thuật toán 

Về mặt lý thuyết thì các stablecoin có nhiều lợi ích nhưng tới thời điểm hiện tại thì chưa có một stablecoin thuật toán nào đạt được mức giá chốt cố định và ổn định.

Các stablecoin truyền thống đang là mối lo ngại với các chính phủ trên thế giới khi chúng đang đe dọa sự ổn định của các đồng tiền fiat truyền thống, đồng thời chúng thường chứa đựng nhiều rủi ro như dễ dàng rửa tiền hay chống lại các lệnh trừng phạt giữa các quốc gia nhằm cấm vận kinh tế. Các stablecoin thuật toán lại chưa đựng những rủi ro nhiều hơn stablecoin truyền thống nên việc bị chú ý bởi các nhà quản lý thậm lý còn lớn hơn.

Sự sụp đổ của stablecoin thuật toán UST đã khiến Bộ trưởng Bộ Tài Chính Mỹ Janet Yellen kêu gọi các nhà chức trách gấp rút hoàn thiện dự luật về các đồng ổn định.

Yellen đã phát biểu rằng sự sụp đổ của Terra LUNA và TerraUSD đã làm giảm niềm tin nghiệm trọng vào các stablecoin thuật toán. Sự sụp đổ đã khiến người ủng hộ loại đồng ổn định này đang phải lựa chọn giữa câu hỏi liệu chúng có tương lai hay không?

Tham khảo: PubDAO