Tỷ lệ Long Short là gì? Ý nghĩa với xu hướng thị trường

Tỉ lệ long short là gì và vì sao con số này lại được xem như chiếc nhiệt kế đo tâm lý trong giao dịch crypto. Ở phần đầu nếu bạn gặp thuật ngữ lạ, hãy mở nhanh bản đồ thuật ngữ giao dịch để tra cứu rồi quay lại đọc tiếp cho mạch lạc.

Tỉ lệ Long Short là gì

Tỉ lệ long short là thước đo cho biết thị trường đang nghiêng về phía kỳ vọng tăng hay kỳ vọng giảm. Khi tỉ lệ lớn hơn 1, số vị thế đặt cược cho kịch bản tăng đang nhỉnh hơn; khi nhỏ hơn 1, số vị thế nghiêng về kịch bản giảm nhiều hơn. Con số này không dự đoán tương lai nhưng giúp bạn đọc trạng thái đám đông, từ đó ra quyết định thận trọng hơn ở những thời điểm nhạy cảm.

Trong phái sinh, long là kỳ vọng giá tăng còn short là kỳ vọng giá giảm. Nếu cần nhắc lại nền tảng, bạn có thể xem phần giải thích cô đọng ở long short là gì. Bản chất tỉ lệ long short chỉ là một tỷ số, điều quan trọng nằm ở cách bạn đặt nó vào bối cảnh xu hướng, vùng giá và dòng tiền.

Cách tính tỉ lệ Long Short

Theo vị thế mở OI

Biểu đồ thể hiện lãi suất mở trên sàn Binance.

Cách phổ biến là tính theo vị thế mở, hay Open Interest. Nền tảng là tổng hợp số hợp đồng còn mở ở cả hai phía, sau đó chia số lượng vị thế long cho số lượng vị thế short để ra tỉ lệ. Cách này phản ánh cán cân đang nắm giữ, do đó phù hợp để đánh giá xu hướng nghiêng lệch theo ngày hoặc theo tuần. Khi đọc theo OI, bạn nên liếc qua order book và ước lượng mức độ dày mỏng của thanh khoản để hiểu khả năng giá bị đẩy đi xa nếu xảy ra hiện tượng cắt lỗ dây chuyền.

Theo khối lượng giao dịch

Một số nguồn lại tính theo khối lượng giao dịch trong khoảng thời gian chọn trước, ví dụ 1 giờ, 4 giờ hoặc 24 giờ. Cách này cho cái nhìn ngắn hạn hơn vì nhấn vào dòng khớp lệnh mới. Nhược điểm là dễ nhiễu nếu xuất hiện một vài lệnh lớn hoặc khi thanh khoản giữa các sàn lệch nhau. Để giảm nhiễu, bạn có thể đặt các con số này cạnh spread và mức độ biến động trong phiên trước khi kết luận.

Nguồn dữ liệu tỉ lệ Long Short

Dữ liệu trên sàn phái sinh

Nhiều sàn công bố tỉ lệ long short của riêng họ. Ưu điểm là cập nhật nhanh và bám sát cặp bạn đang giao dịch. Nhược điểm là mẫu người dùng mỗi sàn khác nhau, do đó tỉ lệ có thể nghiêng lệch theo hành vi cộng đồng của sàn. Trước khi hành động, bạn có thể so sánh thêm với biến động giá ngay trên sàn đó để xem con số có phản ánh đúng thực tế hay không.

Nền tảng tổng hợp thị trường

Nền tảng CoinGlass cung cấp Open Interest hoàn toàn miễn phí.

Một số nền tảng thu thập dữ liệu từ nhiều sàn rồi tổng hợp lại. Bạn có cái nhìn toàn thị trường, đổi lại là độ trễ cao hơn và định nghĩa tính toán có thể khác nhau giữa các bên. Khi dùng dữ liệu tổng hợp, hãy kiểm tra họ đang đo theo tài khoản, theo hợp đồng hay theo khối lượng để đặt kỳ vọng đúng mức. Với các chỉ báo vốn liên quan đến dòng tiền, thói quen đối chiếu cùng khối lượng giao dịch sẽ giúp bạn lọc bớt nhiễu.

Ý nghĩa tỉ lệ Long Short

Tâm lý thị trường và xu hướng

Khi tỉ lệ long short đi lên cùng xu hướng tăng và tốc độ vừa phải, đó là bối cảnh ủng hộ xu hướng. Khi tỉ lệ tăng vọt trong lúc giá còn giằng co dưới kháng cự, rủi ro hưng phấn sớm tăng lên. Ở chiều ngược lại, khi tỉ lệ nghiêng về short nhưng giá không thể giảm thêm ở hỗ trợ, nguy cơ bật hồi kỹ thuật cao hơn. Đặt con số vào xu hướng là cách đơn giản để tránh giao dịch ngược bối cảnh; nền tảng định hướng xem thêm ở price action hoặc dùng cụm lọc xu hướng ở Ichimoku.

Long squeeze và Short squeeze

Khi phần đông đổ về một phía, chỉ cần một cú nảy ngược đã đủ kích hoạt chuỗi đóng vị thế dây chuyền. Nếu tỉ lệ nghiêng mạnh về long trong khi giá đứng sát kháng cự, cú đạp có thể kéo theo long squeeze vì lệnh cắt lỗ bị quét liên tiếp. Ngược lại, khi tỉ lệ nghiêng mạnh về short ở đáy hỗ trợ, cú kéo nhẹ có thể dẫn tới short squeeze. Những thời điểm như vậy, kiểm tra spread và độ sâu trước khi bấm lệnh sẽ giúp bạn hạn chế chi phí ngoài dự tính.

Liên hệ funding và OI

Funding rate cho biết bên nào đang trả phí cho bên còn lại trong hợp đồng vĩnh viễn. Funding dương thường đi kèm tỉ lệ nghiêng về long; funding âm thường đi kèm tỉ lệ nghiêng về short. Khi OI tăng nhanh cùng funding lệch mạnh và tỉ lệ nghiêng rõ, rủi ro squeeze tăng đáng kể. Bạn có thể đối chiếu thêm khái niệm OI tại Wikipedia – Open interest để có góc nhìn trung lập về chỉ số này.

Ứng dụng tỉ lệ Long Short trong giao dịch

Lọc tín hiệu theo hướng chính

Tỉ lệ long short là bộ lọc hơn là tín hiệu vào lệnh. Trong xu hướng tăng rõ ràng, tỉ lệ lớn hơn 1 là bình thường; điều đáng chú ý là tốc độ thay đổi. Nếu tỉ lệ bật mạnh trong khi giá chưa bứt qua cản, tốt hơn nên chờ cú xác nhận như nến đóng chắc hoặc nhịp retest thành công. Trong xu hướng giảm, tỉ lệ nhỏ hơn 1 là hợp lý vì nếu tỉ lệ rơi sâu mà giá không thủng đáy, nhịp hồi nhiều khả năng xuất hiện.

Quản trị rủi ro và đòn bẩy

Khi tỉ lệ nghiêng lệch quá mức, hãy siết quản trị rủi ro. Giảm đòn bẩy, đặt dừng lỗ khách quan và giới hạn rủi ro mỗi lệnh ở mức phù hợp. Với hợp đồng vĩnh viễn, nên thêm stop order để tự động thoát khi kịch bản hỏng sẽ giúp bạn tránh tình huống cháy. Trong kịch bản xấu, nênthoát sớm để tránh cháy tài khoản vì thanh lý dây chuyền.

Kết hợp chỉ báo và vùng giá

Đừng dùng tỉ lệ long short một mình. Hãy đặt nó cạnh vùng hỗ trợ kháng cự, cấu trúc đỉnh đáy và mô hình nến để tạo sự gắn kết. Khi giá đi sát kháng cự, tỉ lệ nghiêng về long và khối lượng không ủng hộ, xác suất bị bán ngược sẽ tăng lên. Khi giá nằm gần hỗ trợ, tỉ lệ nghiêng về short nhưng xuất hiện nến xác nhận giữ đáy, bạn có cơ sở tìm lệnh ngược. Các bộ lọc xu hướng đơn giản như đường trung bình hay cụm ở Ichimoku sẽ làm tín hiệu bớt cảm tính hơn.

Thuật ngữ liên quan

Open Interest

OI là số hợp đồng đang mở chưa tất toán. OI tăng cho thấy dòng tiền tham gia mạnh mẽ; OI giảm cho thấy vị thế đóng bớt. Khi OI tăng cùng tỉ lệ nghiêng và funding lệch, thị trường dễ bị tác động bởi một cú quét ngược. Khi OI đi ngang dù giá biến động, đà hiện tại có thể thiếu bền vững.

Funding rate

Funding là phí trao đổi định kỳ giữa long và short nhằm giữ giá hợp đồng tiệm cận giá giao ngay. Funding dương nghĩa là long trả cho short; funding âm nghĩa là short trả cho long. Funding lệch nhiều báo hiệu tâm lý một phía đang chiếm ưu thế và rủi ro squeeze tăng nếu giá đổi hướng.

Maker và Taker

Maker đặt lệnh chờ để bổ sung thanh khoản, taker khớp ngay để rút thanh khoản. Hiểu hai vai này giúp bạn ước lượng chi phí vào ra khi biến động mạnh vì nhà tạo lập thị trường có thể giãn bảng giá trong giờ tin tức, còn người khớp lệnh ngay chịu trượt giá cao hơn ở cặp nhỏ.

Kết luận tỉ lệ Long Short

Tỉ lệ long short là chiếc đồng hồ đo hướng nghiêng của đám đông. Giá trị của nó đến từ bối cảnh. Khi đặt cạnh OI, funding, vùng giá và khối lượng, con số này giúp bạn tránh mua đuổi tại kháng cự hoặc bán đuổi tại hỗ trợ. Hãy dùng nó như bộ lọc để quyết định đi nhẹ hay đi mạnh, tăng ga hay nhả ga. Trước khi hành động, đừng quên kiểm tra spread và độ sâu sổ lệnh để ước lượng chi phí; thói quen nhỏ này giúp kết quả thực tế bớt lệch so với kế hoạch.