Bitcoin Gold: Fork thất bại cùng một dự án bị lãng quên?

Bitcoin Gold là gì?

Bitcoin Gold (viết tắt là BTG) là một loại tiền mã hóa được tạo ra vào tháng 10/2017, thông qua một hard fork từ mạng lưới Bitcoin. Mục tiêu chính của Bitcoin Gold là tạo sự công bằng khi khai thác Bitcoin.

Quá trình đào Bitcoin ngày càng bị chi phối bởi những người sử dụng máy đào ASIC chuyên dụng gây mất công bằng cho thợ đào nhỏ. Bitcoin Gold muốn thay đổi điều đó bằng cách chuyển sang dùng một thuật toán khác bằng cách đào thonog qua GPU.

Bitcoin Gold khác gì với Bitcoin?

Dù có cùng xuất phát điểm từ một blockchain gốc, Bitcoin Gold và Bitcoin lại chọn những hướng đi rất khác nhau. Sự khác biệt nằm ở thuật toán, cách đào, và tầm nhìn về tính phi tập trung.

Khác biệt trong thuật toán

Bitcoin sử dụng thuật toán SHA-256 không thể giải mã ngược, những máy đào ASIC gần như được thiết kế chuyên dụng cho quá trình khai tác. Điều này đã tạo ra một tiền lệ mất cân bằng là các cá nhân hiện nay gần như không thể khai thác Bitcoin có lời được.

Ngược lại, Bitcoin Gold sử dụng thuật toán Equihash (sau này nâng cấp gọi là Zhash) được tối ưu để đào coin thông qua GPU. Đây là những chiếc card màn hình rất phổ biến trong máy tính chơi game, định hướng của Bitcoin Gold là gì? Là: “đưa việc đào coin trở lại với người dùng bình thường.”

GPU vs ASIC

ASIC là máy đào Bitcoin mạnh mẽ nhất hiện nay khi tới tháng 5/2025 sức mạnh của một máy có thể đạt trên 300TH/s. Bitcoin Gold nói không với sự tập trung hoá sức mạnh đào bởi các pool lớn, nó cho phép những thợ đào bình dân dùng GPU để kiếm coin.

Mục tiêu phi tập trung hơn

Một vài “pool” lớn có thể kiểm soát phần lớn sức mạnh mạng lưới khiến Bitcoin trở nên kém tập trung hơn. Một thống kê đã chỉ ra rằng các thợ đào Bitcoin ở Mỹ đã chiếm tới hơn 34% sức mạnh tính toán toàn mạng lưới Bitcoin.

Bitcoin Gold ra đời để khuyến khích khai thác bằng GPU, nó muốn tạo ra một mạng lưới nơi nhiều người có thể tham gia, không ai chi phối quá mức.

Lịch sử ra đời của Bitcoin Gold

Bitcoin Gold được ra đời khi nào?

Bitcoin Gold chính thức ra đời vào ngày 24/10/2017, khi blockchain của Bitcoin bị hard fork tại block 491407. Nhóm phát triển dẫn đầu bởi Jack Liao (CEO của LightningASIC) tuyên bố mục tiêu chính là “làm cho Bitcoin trở nên phi tập trung trở lại” bằng cách thay đổi thuật toán đào từ SHA-256 sang Equihash.

Khác với hardfork Bitcoin Cash trước đó, Bitcoin Gold không nhận được sự ủng hộ rộng rãi từ cộng đồng Bitcoin. Một số sàn giao dịch lớn như Coinbase ban đầu từ chối hỗ trợ BTG, gây tranh cãi lớn trong cộng đồng.

Vì sao Bitcoin Gold bị chỉ trích “pre-mine”?

Bitcoin Gold bị cáo buộc pre-mine tức đào trước 100.000 BTG (khoảng 2% tổng nguồn cung) trước khi công bố mã nguồn. Nhóm phát triển giải thích số coin này dùng cho quỹ phát triển, nhưng cộng đồng chỉ trích đây là hành vi thiếu minh bạch.

Một phần số coin pre-mine sau đó bị bán ra thị trường đã khiến giá BTG giảm mạnh. Sự kiện này làm dấy lên nghi ngờ về động cơ của nhóm phát triển và có rất nhiều đồn đoán dự án này sớm sụp đổ.

Bitcoin Gold từng bị tấn công 51%?

Vào tháng 5/2018, Bitcoin Gold trở thành nạn nhân của tấn công 51% khi hacker kiểm soát phần lớn hashrate để đảo ngược giao dịch. Kẻ tấn công đánh cắp hơn 388.000 BTG (tương đương 18 triệu USD thời điểm đó) từ sàn giao dịch.

Sau sự cố, nhóm phát triển buộc phải hard fork lần 2 để thay đổi thuật toán đồng thuận. Đây là một trong những vụ tấn công 51% tốn kém nhất lịch sử tiền mã hóa

Có nên đầu tư hoặc đào Bitcoin Gold không?

Cách sở hữu BTG

Bitcoin Gold hiện nay gần như bị ghẻ lạnh khi các sàn tập trung lớn như Coinbase, Binance đều đã không hỗ trợ. Hiện tại bạn có thể mua thông qua các sàn nhỏ như ProBit Global, Chanhelly Pro, HitBTC…

Hoặc bạn tham gia đào nhưng giờ đây BTG không còn kháng ASIC như trước nữa và gần như người dùng phổ thông thông thể có coin qua cách đào.

Ví lưu trữ Bitcoin Gold

Tương tự như Bitcoin, Bitcoin Gold cũng có ví riêng tên BTG Core Wallet, một loại ví phần mềm cài trên máy tính. Đây là ví full node, có tính năng bảo mật cơ bản, hỗ trợ full mạng BTG.

Ngoài ra lưu bằng ví phần mềm như Exodus và Atomic Wallet đều có hỗ trợ. An toàn nhất là các loại ví lạnh phần cứng như Ledger và Trezor (hỗ trợ qua ví Electrum-G).

Ưu – nhược điểm

Bitcoin Gold ra đời với hàng loạt ưu điểm phải kể tới như:
Khai thác bằng GPU, dễ tiếp cận cho mọi người nhưng giờ đây điều này đã không còn đúng nữa khi đã bị ASIC hoá.

Thứ hai là cũng có tổng cung cố định là 21 triệu coin, giúp BTG giữ nguyên bản chất “khan hiếm” tương tự như BTC.

Tuy nhiên nhược điểm thì lại nhiều hơn ưu điểm vì từ khi ra mắt Bitcoin Gold đã bị ghẻ lạnh. Đặc biệt là quá trình pre-miner giai đoạn đầu khi từng bị chỉ trích vì “đào trước” khoảng 100.000 BTG trước khi ra mắt công khai.

Tiếp theo là hàng loạt vụ tấn công 51% đảo ngược giao dịch vào những năm 2018 và 2020 gây ra sự hoảng loạn khiến các sàn lớn đồng loạt delist.

Tương lai của Bitcoin Gold

Dù từng được kỳ vọng là làn gió mới giúp khai thác trở nên công bằng hơn, nhưng Bitcoin Gold hiện đang cho thấy sự thất bại.

Bitcoin Gold từng là cái tên nổi bật khi mới ra đời (2017) khi tách ra từ mạng Bitcoin gốc. Quá trình hardfork diễn ra hơi ồn ào và có hướng tiêu cực khi hứng liên tiếp các vụ tấn công đảo ngược giao dịch.

Tới nay đã 8 năm từ khi fork diễn ra, điểm sáng duy nhất là BTG vẫn còn đội ngũ duy trì, cập nhật ví và client định kỳ, bảo trì mạng lưới. Dự án gần như đã “chết” nhưng ít ra vẫn còn đang “thở oxy”.

Có lẽ giờ đây BTG đóng vai trò như một phiên bản Bitcoin dễ tiếp cận dành cho người mới, hoặc thợ đào nhỏ lẻ còn hứng thú mà thôi.

Kết luận

Bitcoin Gold là một nhánh đầy tham vọng muốn làm cho thế giới crypto trở nên công bằng hơn với người dùng phổ thông. Nhưng thực tế, những thách thức về bảo mật và sự thiếu đổi mới khiến BTG dần bị lép vế trong cuộc đua với các dự án mới.